Yeni Fizik

LHC yüksek enerji ve yüksek çarpışma hızlarında protonların çarpıştırılması ile önceden keşfedilmemiş toprakları keşfetmek için tüm dünya fizikçilerine umut oldu.

LHC’de yeni fizik fenomeni arayışında Z’ bozonunu tanımladık. Bu parçacık Z bozonunun ağır bir ortağı ve yeni zayıf kuvvet getirilmesini gerektiren Standart Model (SM) ötesinde bazı teoriler tarafından tahmin ediliyor.

Hadi bugün fizikte iki büyük gizeme konsantre olalım: karanlık madde (DM) ve mikroskopik kuantum ölçeğindeki yer çekimi davranışının doğası.

Ye çekimi etkilerine dayalı astronomik gözlemler bize evrendeki maddenin yüzde 85'inin karanlık madde olduğunu söylüyor, ve normal madde (elektronlardan oluşan atomlar, aşağı ve yukarı kuarklar) sadece evrenin içeriğinin % 5’ini oluşturuyor. Popüler karanlık madde (DM) adayları zayıf etkileşen kütleli parçacıklar olan kısaca WIMP denilen parçacıklardır. WIMP adayları standart modelin popüler bir uzantısı olan süpersimetri kuramında beklenmektedir.

Doğanın diğer kuvvetleri ile benzer şekilde yerçekimi kuvveti hipotetik graviton adı verilen ve henüz gözlemlenmemiş parçacık tarafından iletilmektedir. Yerçekimini açıklayan tatmin edici kuantum açıklamaları henüz mevcut değilken, süper sicim kuramı zarif bir şekilde yerçekimini teorik çerçeveye oturtmaktadır. Bir parçacığın kavramı, 10 ya da 11 uzay-zaman boyutlarında yaşayan, böylece 6 ya da 7 ekstra boyut gerektiren sicim adı verilen objelerle yer değiştirmiştir.

LHC döneminde keşfedilebilecek olan mikroskobik kara delik ve gravitonlar gibi yer çekimi ile açıklayabileceğimiz bildiğimiz 3 boyuttan daha fazla boyut var mıdır?

Yukarıda bahsedilen yeni kavram eğer ulaşılabilir ise LHC’deki ATLAS ve CMS deneylerinde gözlemlenebilir ve çalışılabilir.